Zo bereid je kinderen voor op een opname of ingreep in ziekenhuis

Ieder kind is anders. Daarom is de voorbereiding per kind verschillend. Uitgangspunt bij een goede voorbereiding is dat uw kind zich straks zoveel mogelijk op zijn gemak voelt bij ons. Een deel van de voorbereiding gebeurt in het St Jansdal, maar het belangrijkste gedeelte gebeurt thuis. Daar stellen kinderen hun vragen. 

 

Waarom is voorbereiden belangrijk?

Kinderen die zijn voorbereid, vertonen in het algemeen minder vaak problematisch gedrag als zij weer thuis zijn. Als zij in het ziekenhuis merken dat het er in werkelijkheid zo aan toegaat als hun tevoren is verteld, blijft het vertrouwen in de ouders en zorgverleners bestaan. Veel kinderen die niet zijn voorbereid, voelen zich bedrogen en zijn teleurgesteld in hun ouders. Zij blijven vaak lange tijd een gevoel van argwaan en wantrouwen houden.

 

Voorbereiden is niet hetzelfde als geruststellen. Kinderen die zijn voorbereid en weten wat er gaat gebeuren, zijn op het moment van de opname soms meer opgewonden dan kinderen die geen flauw idee hebben van wat hun te wachten staat. Voorbereiden wil ook niet zeggen dat de kinderen zonder angst of tegenstribbelen een onderzoek of een behandeling zullen ondergaan.

 

Samenwerking tussen de zorgverleners, u en uw kind is de basis voor een goed verloop van alle gebeurtenissen in het ziekenhuis. U mag van ons verwachten dat wij u en uw kind duidelijke en begrijpelijke informatie geven. 

 

Wanneer moet ik met de voorbereiding beginnen?

Begin bij jonge kinderen niet te vroeg met voorbereiden. Ze hebben een ander tijdsbesef dan volwassenen. Jonge kinderen leven in het 'hier en nu'. Begin er een paar dagen tot een week van tevoren mee, dan hoeft uw kind niet onnodig lang ongerust te zijn. Zorg wel dat er voldoende tijd is om er nog eens op terug te komen. Bij oudere kinderen kunt u wat eerder beginnen. 

 

Hoe bereid ik mijn kind voor?

Allereerst geldt, de informatie die uw kind krijgt, moet simpel en oprecht zijn. Het is goed als uw kind weet wat er gaat gebeuren, wat niet wil zeggen dat het alle medische details moet weten. Ook hoeft uw kind niet alles in één keer te horen.

 

Zorg dat u zelf weet wat er gaat gebeuren. Lees de verstrekte informatie eerst zelf door en neem rustig de tijd. Bepaal het tijdstip van voorbereiding zorgvuldig (bijvoorbeeld niet vlak voor het slapen gaan). Wees daarnaast eerlijk. 

 

Wat vertelt u en hoe?

Op deze website kunt u samen met uw kind vast een kijkje nemen in het St Jansdal. Vraag aan uw kind wat het al weet en wat het nog graag wil weten. 

 

In woorden

Vertel als ouder in eenvoudige woorden wat u weet en probeer u in te leven in de belevingswereld van het kind. De kans is groot dat peuters en kleuters gaan fantaseren over het ziekenhuis. Als u dit merkt, geef dan nogmaals de werkelijke informatie. Geef bij jonge kinderen niet alle informatie tegelijkertijd. Maak onderscheid tussen algemene informatie over het ziekenhuis en over het onderzoek of behandeling die uw kind krijgt. 

 

Zintuigen

Probeer uit te leggen wat het kind zal voelen, maar ook hoe het zich zal voelen. Vertel wat het mogelijk zal horen, ruiken, zien en hoe iets smaakt. Een stethoscoop voelt koud aan, een po ook. Het kapje voor de narcose kan vreemd ruiken, na een operatie kan het kind dorst hebben of misselijk zijn. De zaag waarmee het gips wordt doorgesneden, maakt flink lawaai. Benadruk de nare dingen niet, maar vertel er wel eerlijk over. Vraag uw kind hoe u hem het beste kunt helpen als hij bang is of pijn is.

 

Belangrijk  

Het is tot slot belangrijk om te vertellen dat uw kind straks weer naar huis komt en dat u altijd bij hem mag zijn. 

 

Welke middelen zijn geschikt om kinderen voor te bereiden?

Kleine kinderen begrijpen de situatie het beste door een spel; een schoenendoos met een pop, een dokterssetje, een verpleegsterskapje en een mondkapje zijn prima hulpmiddelen bij 'ziekenhuisje spelen'. Ouders kunnen samen met het kind de situatie nabootsen en daarbij gemakkelijk een aantal dingen uitleggen. Bovendien krijgen zij op die manier zelf inzicht in de reacties van hun kind.

 

Tekening

Het is ook goed mogelijk een tekening te maken en het kind te laten aanwijzen waar het zal worden geopereerd. U kunt uw kind ook zelf een tekening laten maken en het aan de hand daarvan laten uitleggen wat het bedoelt. U komt er dan snel achter wat uw kind goed of minder goed heeft begrepen.

 

Beelden

Ook boekjes met illustraties zijn een prima hulpmiddel. Op onze website hebben we meerdere ingrepen en opnames uitgelegd met foto’s en / of film. Ook die kunt u, afhankelijk van de leeftijd, samen bekijken. 

 

Hoe begeleidt u uw kind? 

Zorg dat er zoveel mogelijk een vertrouwd persoon bij uw kind is. Dit verhoogt het gevoel van veiligheid bij uw kind. 

 

Rolverdeling

Begeleidt u uw kind met twee personen? Zorg dan voor een duidelijke rolverdeling. Wees duidelijk; bij wie mag het kind op schoot, wie lees een verhaaltje voor, wie troost het kind enz. Het is verwarrend voor uw kind als er van twee kanten instructies, aanmoedigingen en opmerkingen komen. Zeker als deze tegenstrijdig zijn van inhoud en/of ondertoon. 

 

Wie begeleidt uw kind?

Ervaart u zelf veel stress of angst rondom de gebeurtenissen in het ziekenhuis? Bedenk dan eerlijk welke invloed dit heeft op de begeleiding die u uw kind wilt geven. Het kan een verstandige keuze zijn om (tijdelijk) de begeleiding over te laten aan een ander vertrouwd persoon. 

 

Vraag advies aan medewerkers van het ziekenhuis als u vragen heeft over hoe u uw kind kunt begeleiden. De pedagogisch medewerkers van de kinderafdeling kunnen u en uw kind hierbij ondersteunen. 

 

Tips voor afleiding en ontspanning die uw kind kunnen helpen: 

  • Samen een boek met plaatjes bekijken of voorlezen. 
  • Zingen of muziek luisteren. Neem eigen muziek mee. 
  • Tellen, sommetjes oplossen of het alfabet opzeggen. 
  • Foto's bekijken, bijvoorbeeld van vertrouwde personen of dieren.
  • Gebruik fantasie: stel je voor dat je samen in een pretpark bent, of op het strand. Wat zien jullie? Wat gaan jullie doen? Wat maken jullie mee?
  • Speel een spel met de knuffel van uw kind of met handpoppen.
  • Zoek lichamelijk contact: hand vasthouden, masseren, met een vinger op de huid tekenen, kriebelen of blazen.
  • Doe iets verzorgends wat uw kind prettig vindt, zoals haren kammen.
  • Vestig de aandacht op de ademhaling: haal samen diep adem door de neus, tel tot drie en dan de adem weer uitblazen. Ook kunt u een windmolentje meenemen, daar kan uw kind dan tegen uitblazen.
  • Doe een ontspanningsoefening, bijvoorbeeld afwisselend spieren aanspannen en ontspannen. Oefen deze even van tevoren.

 

Bron: stichting kind en ziekenhuis 

 

Wat doet het St Jansdal aan de voorbereiding?

Het St Jansdal vindt een goede voorbereiding ook van essentieel belang. Wij proberen dit op meerdere manieren te doen. Door folders, deze kinderwebsite, voorlichtingsfilms, persoonlijke voorlichting etc. 

 

Lees ook onze folder Geplande Opname Voorlichtingsbijeenkomst >>