Zorgplan van:

 

Naam:

 

Geboortedatum:

 

Dit zorgplan kunt u gebruiken als naslagwerk.

Bij toename van klachten kunt u puffs geven zoals beschreven in dit zorgplan.

Krijgt u de klachten niet onder controle? Dan kunt u contact opnemen met uw huisarts, tenzij  afgesproken is om contact op te nemen met uw kinderarts.

 

Telefoonnummer kinderpoli St Jansdal: (0341) 46 37 50.

 

Wat is astma?

Astma is een chronische ontsteking van de luchtwegen. Als je een astma-aanval hebt zijn je luchtwegen vernauwd waardoor je moeilijk kunt ademhalen. De klachten die erbij horen zijn onder andere benauwdheid, hoesten en piepen.

 

Wat moet je doen bij benauwdheid?

We werken met drie verschillende zones, elke zone heeft zijn eigen kleur en behandeling:

 

Groene zone: het gaat goed

 

• Uw kind heeft geen last van piepen, hoesten, benauwdheid of kortademigheid gedurende dag of nacht.

• Uw kind kan deelnemen aan normale activiteiten.

• Uw kind heeft geen klachten bij inspanning.

 

Medicijnen:

De beschermer (Qvar, Flixotide, Seretide) moet elke dag gebruikt worden, ook als het goed gaat! Het gaat goed doordat u de beschermer elke dag gebruikt.

 

De Salbutamol (blauwe puf) kunt u op 2 manieren gebruiken:

1. Om klachten te behandelen, volgens zone oranje of rood.
2. Preventief; om klachten te voorkomen rond:
   • inspannen; 2 tot 4 puffs een halfuur van te voren. Zo nodig ook tijdens en na het sporten.
   • prikkels (huisdieren, hout kachel, emoties); 2 tot 4 puffs een half uur van te voren.
   • bij ziekte (griep, verkoudheid); 4 x 2 puffs over de dag verdelen. Valt het mee? Dan kunt u weer stoppen. Vallen de klachten tegen? Dan kunt u uitbreiden volgens zone oranje of rood.

 

Altijd minimaal 2 puffs (1 tegelijk in de voorzetkamer).

 

Oranje zone: astmaklachten nemen toe

 

• Uw kind ziet bleek, heeft wallen onder de ogen, is moe of prikkelbaar: snel boos, snel huilen.
• Uw kind heeft last van hoesten (slijm), piepen, benauwdheid of kortademigheid.
• Uw kind wordt 's nachts wakker door de astmaklachten.
• Uw kind kan aan sommige, maar niet aan alle activiteiten deelnemen.
• Uw kind is ziek, zoals verkouden, griep of keelpijn.

 

U hoeft niet alle bovenstaande punten bij uw kind te zien om te starten met het stappenplan.

 

Wat moet u doen?

Stap 1:

Kijk en luister naar uw kind: let bijvoorbeeld op piepen, hoesten, plotseling wallen onder de ogen, temperatuurverhoging.

Als een ander soort benauwdheid mee kan spelen (disfunctionele ademhaling), doe dan ademhalingsoefeningen.

 

Stap 2:

Inhaleren: met luchtweg verwijdende medicijnen: Salbutamol (blauwe puf). Bekende merken Salbutamol zijn: Ventolin, Airomir, Sandoz, etc.

 

Gebruik bij zone oranje en rood de voorzetkamer met de dosisaerosol (als deze ook is voorgeschreven), ook al heeft u andere apparaatjes.

Zo nodig elke 3 uur 2 puffs. Geef dit minimaal 24 en maximaal 48 uur. Is er geen verbetering? Zie wie wanneer waarschuwen?

 

Stap 3:

Rust: blijf bij uw kind, probeer kalm te blijven, veiligheid (vaste knuffel), geruststelling, afleiding.

Laat uw kind rechtop zitten.

 

Stap 4:

Neem prikkels weg: huisstof, pollen, dieren, scherpe luchtjes, rook van bijvoorbeeld een houtkachel of sigaretten, inspanning, vocht en kou.

 

Stap 5:

Kijk goed naar uw kind: wat is het effect van de puffs?

Wat zijn de klachten? Zie voor het herkennen van klachten bij benauwdheid / astma de beschrijving bij de oranje en rode zone.

 

Stap 6:

Afbouwen Salbutamol: bij duidelijk afnemen van de klachten de Salbutamol afbouwen door de tijd tussen de puffs te vergroten naar ongeveer 4 uur, 6 uur, 8 uur, 12 uur, stop.

 

Stap 7:

Schrijf de klachten op achterin het zorgplan.

 

Wie wanneer waarschuwen?

In eerste instantie neemt u contact op met de huisarts:

• als er geen verbetering of zelfs een toename van klachten is ondanks het geven van de Salbutamol elke 3 uur.
• als u 48 uur de Salbutamol om de 3 uur geeft en u van mening bent dat u nog niet kunt gaan afbouwen met de Salbutamol.
• als de Salbutamol minder dan 1 uur gaat werken.
• als uw kind koorts krijgt (temperatuur van 39.0 - 39.5°C), pijn bij het hoesten/ademhalen en u merkt geen of weinig werking van de salbutamol.
• bij twijfel of zorgen.
• in geval van een zorgafspraak met de kinderarts kunt u naar het ziekenhuis bellen. Binnen kantooruren (8.30 - 17.00 uur) naar de kinderpoli (0341- 46 37 50), daarbuiten naar de kinderafdeling (0341-46 36 23).

 

Rode zone: ernstige klachten

 

Alarmsignalen:

• Uw kind is zeer kortademig, benauwd.
• Uw kind heeft een hoorbare, piepende ademhaling, oppervlakkige ademhaling (korte teugen), snelle ademhaling, hoest.
• Uw kind is onrustig, huilt of is snel boos. Wil niet spelen; eten en drinken gaat moeizaam.
• Uw kind heeft moeite met praten (korte zinnen) of lopen door de benauwdheid.
• Uw kind kan in het geheel geen normale activiteiten meer uitvoeren, is passief.
• Uw kind gebruikt hulpademhalingsspieren, zoals neusvleugelen, intrekken van de borst-buik overgang, tussen de ribben en/of onder de ribben en het kuiltje onderaan de hals.  Trekt de schouders hoog op of zit juist in elkaar gedoken.
• De luchtwegverwijdende medicijnen helpen niet.
• Uw kind heeft blauwe lippen en of nagels

 

Deze klachten noemen we alarmsignalen.

U hoeft niet alle bovenstaande punten bij uw kind te zien om te starten met het stappenplan.

Gebruik bij zone oranje en rood de voorzetkamer (als deze ook is voorgeschreven) en de dosisaerosol ook al heeft u andere apparaatjes.

Met de andere apparaatjes krijgt uw kind, bij benauwdheid, onvoldoende medicijnen binnen.

 

Wat moet u achtereenvolgens doen?

Stap 1:

Kijk en luister naar uw kind. Let op bovenstaande alarmsignalen.

 

Stap 2:

Inhaleren met luchtwegverwijdende medicijnen: Salbutamol  (blauwe puf). Bekende merken Salbutamol zijn: Ventolin, Airomir,  Sandoz, etc.

 

Gebruik bij zone oranje en rood de voorzetkamer met de dosisaerosol (als deze is voorgeschreven) ook al heeft u andere apparaatjes.

 

Geef een oplaaddosis Salbutamol:

Elke half uur 4 puffs gedurende 2 uur, dus 5 x 4 puffs.Dit moet helpen!! Anders meteen een dokter bellen.

 

Stap 3:

Rust: blijf bij uw kind, probeer rustig te blijven, veiligheid (vaste knuffel), geruststelling, afleiding.

Laat uw kind rechtop zitten.

 

Stap 4:

Neem prikkels weg: huisstof, pollen, dieren, scherpe luchtjes, rook  van bijvoorbeeld een houtkachel of sigaretten, inspanning, vocht, kou of warmte.

 

Stap 5:

Kijk goed naar uw kind: wat is het effect van de puffs?

Onvoldoende effect?

Er zijn nog alarm signalen? Uw kind is te benauwd om de puffs te kunnen inhaleren? U twijfelt?

Neem direct contact op met uw huisarts of kinderarts, zie onder oranje zone bij Wie wanneer waarschuwen?

 

Stap 6:

Bij voldoende effect: volg het afbouwschema in dit boekje of afbouwen zoals afgesproken met de kinderarts of longverpleegkundige.

 

Stap 7:

Schrijf de klachten op achterin het zorgplan.

 

Algemeen

Uw kind heeft medicatie gekregen in verband met benauwdheidsklachten. Hij/zij krijgt nu het inhalatiemedicijn Salbutamol, met een voorzetkamer toegediend. Dit is een luchtweg verwijdend medicijn en is vooral bedoeld om te gebruiken als uw kind klachten van benauwdheid heeft.
U kunt onderstaand afbouwschema volgen als uw kind goed reageert op de puffs zoals beschreven staat in zone rood. Bij een opname in het ziekenhuis kunt u onderstaand afbouwschema volgen als uw kind over kan van vernevelen naar eigen puffs met de voorzetkamer.

 

Afbouwschema Salbutamol 

(Ventolin, Airomir, Sandoz)

Nu de benauwdheid afneemt, kunt u de Salbutamol op de volgende manier afbouwen:

Stap 1: 4 pufs om de 3 uur gedurende 1 à 2 dagen, ’s nachts zo nodig.

Stap 2: 2 pufs om de 3 uur, gedurende 1 à 2 dagen, 's nachts zo nodig.

Stap 3: 2 pufs om de 4 uur, ’s nachts zo nodig, gedurende 1 à 2 dagen.

Stap 4: 2 pufs om de 6 uur gedurende 1 à 2 dagen.

Stap 5: 2 keer per dag 2 pufs gedurende enkele dagen.

 

Het afbouwen duurt tussen de 1 en maximaal 2 weken. De Salbutamol moet afgebouwd kunnen worden naar 0.
 

Waar u op moet letten?

• De laatste puffs van de dag geeft u vlak voordat u gaat slapen.
• U hoeft uw kind ´s nachts niet wakker te maken om te puffen, als het benauwd is wordt hij/zij vanzelf onrustig/wakker.
• Een duidelijke afname van de klachten betekent dat uw kind bij de volgende toediening van de medicatie eigenlijk nog klachtenvrij is. Als dit een paar keer gebeurt kunt u de volgende stap proberen.
• Als uw kind nog benauwd is, zijn de klachten er weer voordat de volgende puffs weer gegeven moeten worden.
• Niet te snel af willen bouwen.

 

Wat te doen na het afbouwen?

Na maximaal twee weken is er geen toediening van Salbutamol meer nodig. Als u denkt dat uw kind nog langer Salbutamol nodig heeft, is het verstandig uw (huis)arts te raadplegen.
 

Hoe weet ik of mijn kind nog benauwd is?   

Salbutamol is in principe alleen nodig om klachten te voorkomen of om klachten te behandelen. Zie voor het herkennen van de symptomen/klachten de beschrijving bij zone oranje en rood.

 

Wat moet ik doen als mijn kind weer klachten krijgt?

Als de klachten weer terugkomen dan kunt u weer Salbutamol toedienen zoals beschreven staat in zone oranje en rood.

Als dit kort na de vorige periode is neem dan contact op met uw huisarts of kinderarts.

 

Algemene tips

• Blijf bij uw kind en kijk en luister goed.
• Noteer de tijd en hoeveelheid van de medicijnen in de periodes dat uw kind benauwd is. U kunt hiervoor het klachtendagboek achterin dit boekje gebruiken.
• Blijf rustig en zoek afleiding.
• Vermijd prikkels, zoals inspanning, (tabak) rook of zaken waar uw kind allergisch voor is.
• Geef elke puf apart, dat wil zeggen 1 pufje per keer in de voorzetkamer. Altijd geldt dat u ervan overtuigd moet zijn dat er op een correcte manier wordt geïnhaleerd.
• Zorg ervoor dat u er zeker van bent dat er nog werkzame pufjes Salbutamol in de dosisaerosol zitten. Noteer elke keer het aantal puffs dat u geeft door te turven.
• Zorg ervoor dat u altijd een reserve Salbutamol (Ventolin, Airomir, Sandoz ) in voorraad heeft.
• Kijk ook eens op www.inhalatorgebruik.nl voor onder andere de juiste inhalatietechniek. Dit is een betrouwbare en actuele site.

• Of bekijk www.cyberpoli.nl voor extra achtergrondinformatie.

• Er zijn ook handige apps die kunnen helpen medicatie niet te vergeten zoals: My Therapy, Med App of Astmaatje.

 

Hoe werken de medicijnen?

Kortwerkende luchtwegverwijders

Deze medicijnen ontspannen de spiertjes rondom de luchtwegen en werken 3 tot 4 uur. Bijvoorbeeld Salbutamol ( Ventolin, Airomir, Sandoz ) Binnen 5 tot 15 minuten moet merkbaar zijn dat het werkt. Dit medicijn wordt gebruikt als het nodig is.

Het kan voor trillende handen, een hogere hartslag of druk gedrag zorgen. Dit is onschuldig en gaat vanzelf weer over.

Na gebruik Salbutamol altijd gorgelen en de mond spoelen! Dit uitspugen en wat water drinken.
 

Ontstekingsremmende medicijnen

Deze medicijnen beschermen de luchtwegen en werken ter plekke ontstekingsremmend.

Moeten elke dag gebruikt worden anders werken ze niet. Bijvoorbeeld Qvar, Flixotide, Pulmicort, Alvesco.

Gebruik deze medicijnen VOOR het eten, dan maakt u met eten de keel goed schoon.

Maak na gebruik van een gele, oranje of paarse voorzetkamer met masker het gezicht van uw kind schoon met een vochtig doekje en laat uw kindje wat drinken.

 

Combinatiepreparaten

Deze medicijnen zijn een combinatie van een langwerkende luchtwegverwijder en een ontstekingsremmer, bijvoorbeeld Seretide, Fluitiform, Foster, Symbicort. Na gebruik altijd wat eten of in ieder geval gorgelen en de mond spoelen! Dit uitspugen en wat water drinken.
 

Antihistaminica

Deze medicijnen worden gegeven bij allergische klachten zoals rode/jeukende ogen, kriebelneus, niesen, snotteren, hoesten, slijm en dergelijke.

Bijvoorbeeld Cetirizine, Desloratadine. Deze medicijnen kunnen zo nodig gebruikt worden of langere tijd. Na ongeveer 5 dagen werken ze optimaal.

 

Neusspray

Nasaal corticosteroïden is een neusspray die wordt gegeven als je last hebt van een allergische reactie van de neus (allergische rhinitis). Bijvoorbeeld Flixonase,  Avamys of Nasonex. De neusspray werkt ontstekingsremmend en tegen de allergie zelf. Het effect is na enkele dagen merkbaar en het grootst als u de neusspray trouw elke dag gebruikt.

Eerst de neus schoonmaken met de Rhino Horn of door te snuiten na sprayen met zout water.

De neus daarna eerst een half uur laten drogen. De neusspray schudden volgens de bijsluiter.

Dan de kin op de borst en iets naar de buiten kanten van de neus sprayen. Niet of heel zachtjes opsnuiven.

 

Informatie over de kinderlongpoli

Uw kind wordt gezien door de kinderarts of physician assistent (PA) en de kinder- en tiener longverpleegkundige. In principe doen zij de controles om en om met 3, 4, of 6 maanden ertussen.

Bij de kinder- en tiener longverpleegkundige gaat het er net als bij de kinderarts of PA vooral om hoe het met jullie gaat. Daarnaast gaat het over allerlei praktische zaken. Neem bij elk bezoek de medicatie, voorzetkamer en het zorgplan mee. Als het nodig is overlegt de kinder- en tiener longverpleegkundige tussendoor met de kinderarts of PA.

 

Vragen?

Heeft u nog vragen of behoefte aan meer informatie? Neem dan contact op met de poli kindergeneeskunde of via MijnStJansdal.

 

Klachtendagboek

U kunt in de tabel invullen of en wanneer er klachten zijn door ja/nee, en/of aantal invullen. Daarnaast kunt u ook invullen welke acties u gedaan heeft, bijvoorbeeld blauwe puf extra gegeven of prikkels weggenomen. Zoals weg uit een rokerige of benauwde ruimte of handen wassen na aaien van een hond/kat, wel of niet stoppen met inspanning, etc.

 

* Wilt u bij elk bezoek dit boekje meenemen?

 

Datum:
Klachten:  wat ziet u?
Overdag of  's nachts
Is lichamelijke  inspanning  mogelijk?
School-  verzuim?
Hoeveel  Salbutamol?  (blauwe puf)
Wordt de  beschermer  gebruikt?  (bruin/ oranje/   paars)